Zip line, εναέρια τροχαλία ή εναέριος διάδρομος, είναι μια τροχαλία αναρτημένη σε καλώδιο, συνήθως κατασκευασμένο από ανοξείδωτο ατσάλι, τοποθετημένο σε μια πλαγιά βουνού. Έχει σχεδιαστεί για να επιτρέπει στο φορτίο ή σε ένα άτομο που κινείται από την βαρύτητα, να ταξιδεύει από την κορυφή προς το κάτω μέρος του κεκλιμένου καλωδίου κρατώντας την τροχαλία που κινείται ελεύθερα.
Τα εναέρια καλώδια έχουν χρησιμοποιηθεί ως μέθοδος μεταφοράς σε ορισμένες ορεινές χώρες για περισσότερα από 2.000 χρόνια πριν, πιθανώς ξεκινώντας από την Κίνα, την Ινδία και την Ιαπωνία ήδη από το 250 π.Χ., ενώ παραμένει σε χρήση σε ορισμένες απομακρυσμένες περιοχές στην Κίνα όπως στην Κοιλάδα Nujiang πάνω από τον ποταμό Salween.
Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του εναέριου διαδρόμου ως μορφή ψυχαγωγίας ήταν πιθανώς το 1739, όταν ο Ρόμπερτ Κάντμαν, ένας επισκευαστής κωδωνοστασίων, σκοτώθηκε ενώ κατέβαινε από την εκκλησία St Mary's στο Σρούσμπερυ, Αγγλία, όταν το σχοινί του έσπασε.
Οι τροχαλίες που χρησιμοποιούνται ως υπαίθρια δραστηριότητα περιπέτειας ή αθλητισμό, λειτουργούν συνήθως σε υψηλές ταχύτητες, καλύπτοντας μεγάλες αποστάσεις και μερικές φορές σε σημαντικά ύψη. Τα καλώδια μπορεί να είναι πολύ ψηλά, ξεκινώντας από το ύψος των 9 μέτρων, φτάνουν πολύ πάνω από 460 μέτρα.
Οι αναβάτες είναι δεμένοι φυσικά με το καλώδιο. Απαιτείται κράνος σε όλες τις διαδρομές, οποιουδήποτε ύψους. Όλα τα εναέρια καλώδια έχουν κάποιο βαθμό χαλάρωσης, οπότε η σωστή τάνυση που είναι σημαντική, επιτρέπει τον συντονισμό της διαδρομής.
Αραβικά Εμιράτα, παραδόθηκε το 2018 και έχει μήκος 2,8 χλμ.
Το μεγαλύτερο zip line στην Ελλάδα, βρίσκεται στην Γλυκή Θεσπρωτίας, κοντά στις φημισμένες πηγές του ποταμού Αχέροντα. Πρόκειται για ένα εναέριο πέρασμα πάνω από τον ποταμό, μήκους 320 μέτρων, που προσφέρει απίστευτη θέα.
Εντυπωσιακό εναέριο πέρασμα μήκους 70 μέτρων βρίσκεται
στο ιστορικό πέτρινο τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο ποταμό, στα Τζουμέρκα. Η ταχύτητα αυξάνεται συνεχώς μέχρι να λειτουργήσουν τα φρένα, λίγο πριν από τα δέντρα.
Απολαύστε το zip line επίσης, σε μια υπέροχη τοποθεσία στα Γρεβενά, πάνω από τον πανέμορφο Βενέτικο! Θα περάσετε εναέρια από τη μία όχθη στην άλλη, πάνω από τα κρυσταλλένια νερά ενός από τους πιο όμορφους ποταμούς της Ελλάδας.
Το μεγαλύτερο, υπόγειο σύστημα zip line στον κόσμο βρίσκεται στην βόρεια Ουαλία, μέσα σε ένα τεράστιο σπήλαιο και διαθέτει 10 διαδρομές, που επιτρέπουν στους τολμηρούς αναβάτες να περιπλανηθούν μέσα σε πέντε σπηλιές από ύψος 30 μέτρων. Το Zip World Caverns "στεγάζεται" σε πρώην ορυχεία κοντά στην πόλη Blaenau Ffestiniog.