Ι.Μ. Αγίου Γεωργίου Δέματος Άγιοι Σαράντα, Αλβανία

Στην περιοχή της Χερσονήσου των Εξαμιλίων, απέναντι από το νησί της Κέρκυρας, βρίσκεται η Μονή του Αγίου Γεωργίου Δέματος. Τοποθετημένη λίγο νοτιότερα της πόλης των Αγίων Σαράντα και στην επέκταση του συνοικισμού της Τσούκας προς τη θάλασσα του Ιονίου. Το μοναστηριακό συγκρότημα βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου.  Αναφορές για τη μονή του Αγίου Γεωργίου συναντάμε σε ιστορικές πηγές, από τον 17ο αιώνα. Κάποιες από αυτές αφορούν στις γενναίες χορηγίες του μοναστηριού για την υλοποίηση κοινωφελών έργων, όπως η ανέγερση σχολείων.

Επίσης, από γραπτές εντυπώσεις περιηγητών, βρίσκουμε στοιχεία
για την κατάσταση και τη δραστηριότητα του μοναστηριού, κατά την περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, καθώς και τον τρόπο επικοινωνίας με την ενδοχώρα. Ιδιαίτερη θέση, ανάμεσα σε αυτές, η περιγραφή του φιλέλληνα Άγγλου αρχαιολόγου Νίκολας Χάμοντ, ο οποίος επισκέφτηκε τη μονή το έτος 1936, στο πλαίσια των μελετών του για τις αρχαιότητες της περιοχής. 

Το μοναστηριακό συγκρότημα περικλείεται από ψηλό πέτρινο τοίχο, στην περίμετρο του οποίου υπάρχουν πολλά ανοίγματα που χρησίμευαν ως αμυντικά παρατηρητήρια. Εκτός από τον ναό, υπάρχουν και άλλα κτίρια, όπως το κτίριο του ηγουμενείου στη νοτιοανατολική γωνία. Πρόκειται για έναν διώροφο κτίριο, τα δύο επίπεδα του οποίου επικοινωνούν με εξωτερικό πέτρινο κλιμακοστάσιο στη δυτική πλευρά. Ακριβώς, απέναντι, στη νότιο-δυτική πλευρά του περιβόλου βρίσκεται ένα επίμηκες διώροφο κτίσμα, που σχηματίζει γωνία. 

Πρόκειται για κτίριο που εξυπηρετούσε τις ανάγκες της μοναστικής
κοινότητας και στέγαζε την τράπεζα και τα κελιά των μοναχών, καθώς και κάποια δωμάτια για τη φιλοξενία προσκυνητών. Στην βορειοδυτική γωνία του καθολικού υπάρχει υπόγεια δεξαμενή αποθεμάτων ύδατος, στην οποία κατέληγε ένα πρωτότυπο σύστημα συγκέντρωσης των όμβριων υδάτων από τις στέγες του ναού. Υπάρχουν, επίσης, ορατά λείψανα θεμελίων άλλων κτισμάτων, εντός και εκτός της περίφραξης του μοναστηριού, με πιο ενδιαφέροντα αυτά στη νότια πλευρά του.

Το καθολικό της μονής, ο Ναός, είναι αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο. Αποτελείται από τον κυρίως ναό και την μεταγενέστερη προσθήκη ενός ευρύχωρου, αναπτυσσόμενου στη δυτική πλευρά του κτιρίου, νάρθηκα. Οι κάθετοι τοίχοι του ναού είναι δομημένοι αποκλειστικά με λίθους και η στέγη καλύπτεται από πλάκες σχιστόλιθου της περιοχής. Το ενσωματωμένο καμπαναριό στην κορυφή του δυτικού τοίχου του νάρθηκα, είναι κατασκευασμένο με ασβεστόλιθους της περιοχής, με την ίδια τεχνική, όπως και το υπόλοιπο κτίσμα και είναι και αυτό μία μεταγενέστερη προσθήκη. 

Στα χρόνια του προηγούμενου πολιτικού καθεστώτος, η Mονή είχε μετατραπεί σε βάση του αλβανικού στρατού, που είχε υπό την ευθύνη της τη φρούρηση της μεθοριακής θαλάσσιας ζώνης και την αντιαεροπορική άμυνα. Με τις εργασίες αποκατάστασης, που έγιναν από την Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας, κατά την περίοδο 2006-2010, το συγκρότημα επανήλθε στην πρότερη κατάστασή του και αποτελεί, σήμερα, σημαντικό προσκύνημα.

MyPhotoPics